Η πορεία του έργου, οι δυνατότητες που προσφέρει, ο χρονικός ορίζοντας και το πλεονέκτημα στην καθυστέρηση επέκτασης του μετρό δυτικά – Οι τρεις γραμμές και οι περιοχές που μπορεί να εξυπηρετεί
Αν ένα στοίχημα πρέπει να βάλουν οι τοπικοί φορείς της δυτικής Θεσσαλονίκης για το μέλλον και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής που πλέον πλησιάζουν -αν δεν ξεπερνάνε- το μισό εκατομμύριο είναι αυτό του προαστιακού σιδηροδρόμου δυτικά.
Πρόκειται περί κομβικού έργου, το οποίο θα συνδέσει πάρα πολλές περιοχές της δυτικής πλευράς της Θεσσαλονίκης, ενώ μπορεί να συνδεθεί με το μετρό και να δώσει έτσι την ευκαιρία σε χιλιάδες κόσμο (κατοίκων, εργαζομένων και επισκεπτών) να αξιοποιήσουν τα οφέλη της ανάπτυξης λόγω του μετρό Θεσσαλονίκης, αλλά και της πρόσβασης σε μέσα σταθερής τροχιάς.
Το στοίχημα του προαστιακού είναι το πιο σημαντικό σε ό,τι αφορά στις υποδομές. Διότι η ποιότητα ζωής και καθημερινότητας στην περιοχή καθορίζεται κι από πολλούς άλλους παράγοντες. Από το πράσινο, όπου κάποια στιγμή το επόμενο έτος η περιοχή θα αποκτήσει το πρώτο Μητροπολιτικό Πάρκο στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, ενώ η προοπτική να «σκεπαστεί» η δυτική πλευρά με την επέκταση του Σέιχ Σου ώς την Ευκαρπία έχει επίσης χρονική εγγύτητα. Μέχρι την υγεία, όπου δημιουργείται το μεγάλο Πάρκο Υγείας, όνειρο πολλών ετών, με τη λειτουργία στην περιοχή του Παπαγεωργίου, του 424, ακόμα και του Παπανικολάου και φυσικά των δύο νέων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, του Παιδιατρικού και του Ογκολογικού. Προφανώς και πρέπει να αντιμετωπιστούν μια σειρά από άλλα ζητήματα, με κορυφαίο εκείνο της δυσοσμίας, αλλά ήδη έχουν προχωρήσει κάποια σημαντικά έργα, όπως η δυτική περιφερειακή οδός, το παράπλευρο οδικό δίκτυο του Κ16, προχωρούν σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα (Λαχαναγορά, Καλοχώρι), η Ενωτική Σίνδου, η Συμμαχική, το «ορφανό» χιλιόμετρο στη Λαγκαδά, η ανάπλαση του δυτικού παράκτιου μετώπου και πάει λέγοντας.
Δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη «παράδεισος» η δυτική Θεσσαλονίκη, αλλά όλα αυτά συνηγορούν στη σταδιακή άρση των ανισοτήτων σε σχέση με το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα. Μια διαδικασία που δεν γίνεται μέσα σε λίγα χρόνια, αλλά απαιτεί και πόρους και χρόνο.
Ας δούμε όμως τι μπορεί να σημαίνει ο προαστιακός σιδηρόδρομος για τη δυτική Θεσσαλονίκη κι ας βάλουμε τις προσδοκίες σε μια ρεαλιστική βάση.
Γνωρίζουμε ότι προτεραιότητα στις επεκτάσεις του μετρό Θεσσαλονίκης έχει η γραμμή που συνδέει την υφιστάμενη γραμμή (στο ύψος του ξενοδοχείου Καψής στον Βαρδάρι) με το νοσοκομείο Παπαγεωργίου, ακολουθώντας ουσιαστικά μια διαδρομή παράλληλη με την οδό Λαγκαδά και εξυπηρετώντας κατά βάση τον δήμο Παύλου Μελά.
Θα περάσουν μάλλον αρκετά χρόνια για να γίνει η σύνδεση των δήμων Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Κορδελιού – Ευόσμου με το νέο μέσο. Αρχικά πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες μελέτες και μετά να βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι και να έχουμε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την κάλυψη του συνόλου της βορειοδυτικής πλευράς του πολεοδομικού συγκροτήματος με το μετρό. Σήμερα τέτοια προαπαιτούμενα απλώς δεν έχουν προχωρήσει ουσιαστικά ώστε να μιλάμε για έργα που θα αρχίσουν να υλοποιούνται στα επόμενα λίγα χρόνια.
Ωστόσο, επειδή και οι αρμόδιοι βλέπουν ότι θα αργήσει αρκετά να καλύψει το μετρό επαρκώς τη δυτική Θεσσαλονίκη, προχωρούν το πρότζεκτ για τον δυτικό προαστιακό σιδηρόδρομο. Ένα πρότζεκτ που έχει μπει σε διαβούλευση στο παρελθόν, έχει συγκεντρώσει την κοινωνική και πολιτική συμφωνία και έχει σχέδιο, εκτιμώμενο κόστος (66,34 εκατ. ευρώ) και κάποιες προακαταρκτικές μελέτες.
Προβλέπεται άλλωστε στη Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης ως το επόμενο βήμα για την ανάπτυξη των μέσων σταθερής τροχιάς στην ευρύτερη περιοχή. Χώρια που μπορεί να καλύψει όχι μόνον το δυτικό πολεοδομικό συγκρότημα, αλλά και τις κομβικές περιοχές που δεν ανήκουν στο πολεοδομικό συγκρότημα, αλλά συγκεντρώνουν και πολλές υποδομές και πολλούς εργαζόμενους και ολοένα περισσότερους κατοίκους. Για να του δώσω μια σχετική εικόνα μιλάμε για τις περιοχές κυρίως του δήμου Δέλτα, αλλά και του δήμου Χαλκηδόνος. Και φυσικά μιλάμε για μείζονες υποδομές, όπως το ΚΤΕΛ, η ΒΙΠΕΘ, το ΔΙΠΑΕ, το βιομηχανικό πάρκο Γέφυρας, η άτυπη βιομηχανική ζώνη στο Καλοχώρι, ακόμα και το υπό δημιουργία κέντρο logistics στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου.
Τι γνωρίζουμε σήμερα για τον δυτικό προαστιακό;
Πρώτον ότι θα διαθέτει τρεις γραμμές και ότι θα αξιοποιεί τις εγκαταλειμμένες εδώ και δεκαετίες σιδηροδρομικές γραμμές που βλέπουν όσοι περνούν από δρόμους της δυτικής Θεσσαλονίκης. Οι γραμμές αυτές είναι Ν. Σ. Σταθμός – Σίνδος, Λιμάνι – Διαβατά και Λαγκαδά – Επτανήσου.
Δεύτερον ότι έρχεται να συνδέσει αρχικά τουλάχιστον τον νέο σιδηροδρομικό σταθμό και το λιμάνι με την περιοχή δυτικά αυτών και μελλοντικά να «κουμπώσει» πάνω στις δυο επεκτάσεις του μετρό σε Εύοσμο και Κορδελιό.
Σύμφωνα με όσα έχουν κατά καιρούς γνωστά από τους σχεδιασμούς των αρμοδίων για το συγκεκριμένο έργο, οι σταθμοί (άρα και οι περιοχές που θα εξυπηρετεί ο προαστιακός δυτικής Θεσσαλονίκης) θα είναι από 16 μέχρι πάνω από 20. Ας μην το δένουμε και κόμπο, διότι τελικές αποφάσεις θα προκύψουν από τη σχετική δημοπράτηση του έργου του προαστιακού, η οποία θα γίνει εντός του 2025. Έτσι δήλωσε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, δίνοντας μάλιστα κι έναν ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου, το 2028, αν και πολύ νωρίς κατά τη γνώμη μου για να δίνουμε τέτοιους ορίζοντες… Αυτοί ξέρουν καλύτερα. Πάντως, ακόμα και στην επίσημη πλατφόρμα erga.gov.gr, το έργο βρίσκεται αυτή τη στιγμή με τον χαρακτηρισμό «υπό σχεδιασμό».
Ο δυτικός προαστιακός σιδηρόδρομος είναι ένα έργο που άρχισε να διαμορφώνεται από το 2014 με το τότε σύμφωνο συνεργασίας δημάρχων της δυτικής Θεσσαλονίκης με τους εμπλεκόμενους φορείς και το 2018 αποφασίστηκε να εκπονηθεί η σχετική μελέτη. Επρόκειτο να έχει ανάδοχο το 2023 και πλέον έχουμε τα νέα δεδομένα, όπως τα ανακοίνωσε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Βάσει των όσων γνωρίζουμε από τους σχεδιασμούς οι στάσεις (σταθμοί) του προαστιακού προβλέπονται σε πρώτη φάση να είναι Σίνδος, Καλοχώρι, Διαβατά, Ελευθέριο – Κορδελιό, Επτανήσου, Μενεμένη, Μηχανοστάσιο, Ν. Σ. Σταθμός, Σταθμός ΚΤΕΛ «Μακεδονία», Κωλέττη (εμπορικό κέντρο), Παλαιός Σιδηροδρομικός Σταθμός, Λιμάνι.
Σε δεύτερη φάση (ανακατασκευή γραμμής Ζέιτενλικ) προβλέπεται η επέκταση προς την οδό Λαγκαδά (με διάφορες στάσεις στον άξονα), οι συνδέσεις με το μετρό και τις επεκτάσεις του και συνολικά στάσεις σε Εύοσμο, Αμπελόκηπους, Γήπεδο, Λαγκαδά, ΔΙΠΑΕ, ΒΙΠΕΘ, Αγχίαλος, Άγιος Αθανάσιος, Γέφυρα.
Σε κάθε περίπτωση και με ορίζοντα την επόμενη τριετία (εγώ θα την έκανα πενταετία για να είμαι μέσα) μπορεί η δυτική Θεσσαλονίκη να μην καλύπτεται από το μετρό, μπορεί όμως να καλύπτεται από τον προαστιακό σιδηρόδρομο και να συνδέεται με το μετρό και μάλιστα η κάλυψη αυτή να είναι σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και με περιοχές που μέχρι σήμερα δεν έχουν επαρκή σύνδεση με το πολεοδομικό συγκρότημα.
Είναι ένα στοίχημα που μπορούμε να κερδίσουμε συνολικά ως κοινωνία και είναι ένα στοίχημα το οποίο αξίζει να παλέψουμε και να πιέσουμε τους αρμόδιους να το προχωρήσουν όχι στα χαρτιά αλλά στο πεδίο.
Αυτή η παράμετρος είναι κάτι που λείπει από τη Θεσσαλονίκη. Να θυμίσω ότι κινητοποιήσεις για να γίνει ένα σημαντικό έργο υποδομής δεν έχουν γίνει στην πόλη. Αντιθέτως, κινητοποιήσεις για να μη γίνουν έργα υποδομής έγιναν σχεδόν για όλα με διαφορετικές κάθε φορά αιτίες κι αφορμές. Ας το λάβουμε αυτό υπόψη ως τοπική κοινωνία…
VORIA.GR
